Testun myfyrdod yr Esgob

Yn y darlleniad o’r efengyl heddiw, rydyn ni’n dod wyneb yn wyneb â rhywbeth anghyfforddus - y realiti o ddrygioni. Mae Iesu’n adrodd stori am rywun sy’n hau hadau drwg ymysg y rhai da, sy’n tyfu gyda'i gilydd. Dydi o ddim yn llafurio’r pwynt (ond byddai pawb yn gwybod i ble roedd hyn yn mynd) nad yw chwyn yn dda i ddim i’w cynaeafu a'u bwyta. Maen nhw'n cystadlu gyda'r gwenith, yn llesteirio eu twf, ac yn ffynnu. Does yna ond un peth i’w wneud gyda chwyn, a hynny yw eu llosgi. Ond peidiwch â difetha'r cynhaeaf drwy eu codi'n rhy gynnar. Arhoswch tan yr adeg iawn.

Mae’n hawdd diystyru storïau fel hyn, mae’r feirniadaeth y maen nhw'n ei disgrifio, wel, braidd yn ddychrynllyd. Efallai ein bod ni’n pendroni hefyd sut y gallai Iesu, ‘Iesu tirion’, hyd yn oed feddwl am y fath beth.

Sut ydych chi'n meddwl y dylen ni ddehongli'r stori?Beth am feddwl amdai’n llythrennol, ond bod yna ychydig o broblem. Mae Cristnogion yn credu fod Duw yn dda. Mewn gwirionedd, mae Duw yn gyfan gwbl dda, yn holl wybodus ac yn gyfan gwbl nerthol. Felly, os oes yna’r fath beth â drygioni, beth sy'n digwydd?Pam fod Duw’n ei ganiatáu, pam nad yw'n atal pethau drwg rhag digwydd. Meddyliwch ychydig yn fwy am hyn, ac fe ddewch at un o ddau gasgliad:un ai fod Duw yn gyfan gwbl dda ond nad yw'n gallu atal drygioni, neu, nad yw Duw'n hollol dda a'i fod yn dewis peidio ag atal drygioni. P’run sy’n iawn?

Rydyn ni ynghanol y math hwn o gyfyng gyngor o hyd. Pan mae rhywun rydyn ni'n ei garu'n marw, efallai mewn poen mawr, rydyn ni’n pendroni pam nad yw Duw'n ei wella fel y gwnaeth Iesu yn yr efengylau?Efallai ein bod yn erfyn, yn crefu ond dydyn ni ddim yn cael yr ateb rydyn ni ei eisiau. Rydyn ni'n gweld tlodi yn y byd a phlant yn dioddef ond rydyn ni’n gwybod ein bod yn byw mewn byd o helaethrwydd a digonedd. Pam nad yw Duw’n gwneud rhywbeth ynghylch y llanastr?

Mae Cristnogion wedi bod yn ymgodymu â hyn ers milenia. Mae rhai wedi bod yn pendroni a allai fod yna rhyw ddiben i ddrygioni yn y pen draw?Allwn ni ddim gweld beth allai hynny fod nawr, ond efallai y byddwn ni rywbryd. Mae yna ffordd o feddwl yn yr Hen Destament sy’n dilyn y llwybr hwn. Mae eraill yn dweud "allai hynny ddim bod yn iawn, cofiwch yr Holocost, does bosib y daw yna unrhyw ddaioni o'r arswyd hwnnw”?Ac mae eraill yn awgrymu “Wel, efallai nad ydyn ni’n edrych ar hyn yn iawn. Onid drygioni yw absenoldeb daioni a dim byd arall?Daioni rhywsut wedi'i ddiraddio y tu hwnt i bob adnabyddiaeth”?Ond, yma eto, dyw hynny ddim yn cyd fynd yn dda iawn â’r hyn rydyn ni’n ei weld mewn hil-laddiadau neu ddioddefaint, dioddefaint mewn diniweidrwydd cymaint o bobl.

Mae’r stori’n helpu, i raddau o leiaf. Yn gyntaf, mae’n dweud wrthym mai Duw yw'r Arglwydd dros bob dim. Mae Iesu’n dweud fod dydd y farn yn dangos hyn. Efallai bod hynny’n amlwg, ond meddyliwch am funud pe na byddai hynny’n wir. Byddai’n golygu fod y byd yn hollol ar hap, heb unrhyw ddiben gwirioneddol. Os felly, gallai drygioni ennill un diwrnod a’r cyfoethog a’r grymus yn oruchaf ac yn dinistrio ar gyfer eu dibenion hunanol eu hunain. Mae barn Duw’n dweud wrthym nad rhywbeth ar hap yw tynged yn y pen draw ac nad yw tynged yn nwylo’r grymus na’r drwgweithredwyr. Mae yna ddechrau a diwedd i stori pob bywyd:Duw yw'r awdur ar y dechrau a’r cwblhawr ar y diwedd.

Mae’n gallu bod yn anodd byw gyda hyn pan fyddwn ni’n gweld yr hyn sy’n ymddangos fel presenoldeb yr ‘ar hap’ o’n cwmpas ym mhob man.Rydyn ni’n gweld pobl yn dal i farw o Coronafeirws, eraill yn colli eu gwaith a’u bywoliaeth, dyfodol sydd i’w weld yn ansicr. Ond am dymor y mae hyn, ac am dymor yn unig. Yn y darlun mwy, yn ôl y stori Gristnogol, mae gan Dduw gynllun da ar gyfer y greadigaeth, ar gyfer pobl ac ar gyfer cymdeithasau.

Mae’r stori hefyd yn helpu oherwydd mae’n gwahodd ymateb i Dduw. Mae’n dweud fod y ffordd gyda Duw yn dda ac yn obeithiol. Peidiwch â dewis yr hyn sy’n llwm, yn dywyll, yn anial ac yn ddrwg. Bob dydd a phob wythnos rydyn ni’n gweddïo’r weddi hon:

Ein Tad, yr hwn wyt yn y nefoedd....

Ac rydyn ni’n gweddïo am ddyfodiad y Deyrnas lle nad oes yna ddim lle i ddrygioni na malais. Rydyn ni’n gwneud y weddi hon rymus pa fyddwn ni’n ymuno gyda Duw i adnewyddu bywyd o'n cwmpas. Rydyn ni'n clywed o'r newydd hanes y Samariad Trugarog ac yn gweld beth allai bywyd fod pan fyddwn ni'n ymuno yn y peth newydd hwn.

A dyna yw rhyfeddod yr efengyl. Mae’n cynnig ffordd i ni er nad yw’n egluro popeth. Dydw i ddim yn honni fy mod yn deall popeth sydd yn y stori hon na phopeth y mae drygioni'n ei olygu. Ond rwy yn clywed y gair sy’n dweud, ‘Dyma’r ffordd, cerdda hi’. A phan fyddwn ni’n ymuno â Duw, rydyn ni'n gweld nad yw drygioni yn llwybr y gallwn ni ei ddilyn a bod yna ffordd arall sy’n fendigedig, yn hardd, yn dda ac yn wir.

Felly, heddiw, wrth i mi fyfyrio ar yr efengyl hon, mae fy nghalon yn codi. Nid yw’r byd heb ddiben na gobaith. Mae Duw’n fy ngalw i'w ddilyn ac i ymuno mewn gwneud y greadigaeth yn lle y gall pawb berthyn iddo a lle gall y bregus a'r rhai ar y cyrion ganfod cartref y nesaf at y Brenin.

Ysgwn i ai dyna sut ydych chi’n clywed y stori ac a ydych chi hefyd eisiau ymateb iddi?Gras i chi a heddwch oddi wrth Dduw.