Roedd warden y ficer cyntaf yn fy mhlwyf cyntaf yn gymeriad. Roedd o a'i wraig yn byw gyferbyn â'r Rheithordy mewn bwthyn teras bach. Roedd yn warden gwych, bob amser yn galonogol a chyn gynted ag y gwelai fi, byddai'n estyn ei law ac yn pwyntio ataf. “‘Dyma'r Ficer yn dod!’ 

Yr unig broblem hefo fo oedd ei hoff peth mewn bywyd, sef dadlau - hefo unrhyw un! Roedd wrth ei fodd â dadl dda a byddai'n dechrau un hefo urhywun a oedd yn barod i fynd benben ag o. Roedd hyd yn oed wedi bod yn adnabyddus am ddechrau dadl pan oedd wedi gwisgo fel Siôn Corn ar ôl bod yn barti Nadolig plant yr eglwys! Roedd pobl yn yn tueddu i'w osgoi, gan nad oeddent am gael eu dal mewn dadl!

Ar ôl cwpl o flynyddoedd, aeth y warden hwn yn sâl ac roedd yn yr ysbyty 45 munud i ffwrdd. Un noson, canodd y ffôn am 2yb. Roedd yn marw ac yn gofyn am weld y Ficer. Erbyn 3yb roeddwn i yno wrth ochr ei wely hefo fo a'r teulu. Nid oedd diwedd ei bererindod ddaearol ymhell i ffwrdd. Fe wnaethon ni weddïo ac mi wnes i ei eneinio. Yna, darllenais hanes Luc o’r Croeshoeliad iddo ac wrth glywed y geiriau ‘Heddiw, byddi gyda mi ym mharadwys’, cododd ei law oddi ar y gwely a phwyntio ataf. Dywedodd y teulu cyfan Weddi’r Arglwydd ac roedd gwefusau’r warden yn symud, ond nid oedd llais. Ar ôl dweud y gair, ‘Amen’, anadlodd allan am y tro olaf. 27 mlynedd yn ddiweddarach, mae’n teimlo fel ddoe yn unig.

Dyna oedd un o’r troeon cyntaf i mi eneinio rhywun yn fy ngweinidogaeth yn Offeiriad, ond yn fwy diweddar cefais atgof clir o wirionedd gweinidogaeth Offeiriad.

Drwy gydol fy ngweinidogaeth, fy man gwan yw cartrefi gofal. Mae llawer ohonynt yn lleoedd gwych, ond dydw i ddim yn hoffi bod ynddynt. Eto i gyd, maent yn rhan bwysig o’n gweinidogaeth. Mae angen i ni i gyd wneud pethau nad ydym yn eu mwynhau. Yn rhy aml, wrth wneud gwasanaethau mewn cartrefi gofal, fy nod oedd gwneud y gwasanaeth Cymun, cyfarch y bobl a gadael. Ymddiheuriadau, os yw’r cyfaddefiad hwnnw’n eich dychryn!

Yn un o fy Ardaloedd Gweinidogaeth, roedd un cartref gofal lle roedden ni'n mynd bob mis. Byddai nifer dda o breswylwyr yn dod i'r gwasanaethau a byddai'r staff yn rhoi te a chacennau i ni wedyn - gan ymestyn fy mhoen! Byddai pobl o gymuned yr eglwys leol yn dod hefyd - roedd yn bopeth y gallech chi ei ddymuno. Fodd bynnag, pan roesoch chi bara cymun cysegredig i’r preswylwyr, na wnaeth nifer ohonyt ei bwyta. Felly bob tro byddwn i'n casglu'r bara oedd wedi syrthio, yn eu cymryd adref ac yn eu claddu yn yr ardd.

Ar ôl peth amser, roeddwn i wedi cael digon o hyn, ac felly un mis gwneuthum yn siŵr bod organydd ac allweddell yno, dewisais set gyffrous o emynau a darlleniadau a gwnaethom wasanaeth y Gair. Roedd mor dda, gwnaethom yr un peth y mis canlynol! Aeth yn dda eto. Ond ar ôl cael fy nhe a'm cacen a theimlo'n eithaf bodlon gyda mi fy hun, galwodd rheolwr y cartref nyrsio fi i'w swyddfa, wrth i mi baratoi i ddianc. Gofynnodd i mi eistedd i lawr, diolchodd i mi am fy ngwasanaeth, ond dywedodd fod yr holl fynychwyr rheolaidd wedi siarad â hi ac wedi cwyno. 

Roedden nhw wedi gofyn iddi pam mai dim ond emynau a darlleniadau oedd y ficer yn eu gwneud. Pam nad oedd yn gwneud cymun mwyach? Edrychodd arna i a'i geiriau oedd, ‘Dych chi’n offeiriad, ydych? Mae cymun yn arbennig, mae'n dod â Iesu i gyrff a chalonnau fy mhreswylwyr mewn ffordd arbennig iawn. Dim ond chi all wneud hyn, felly gwnewch yr holl emynau dych chi eisiaur mis nesaf, ond gwnewch yn siŵr eich bod chi'n gwneud Cymun hefyd, os gwelwch yn dda’.

Ymddiheurais, dywedais ‘Wrth gwrs’ a gadawais gyda fy nghynffon rhwng fy nghoesau’n llwyr. Noson dawel oedd hi'r noson honno - a oeddwn wedi gadael i'm gwendid o amgylch cartrefi gofal ganiatáu i mi fod yn anffyddlon i'm galwedigaeth offeiriadol sacramentaidd? 

Roedd geiriau'r rheolwr yn pigo. Ai llais Duw oedd hwnnw? Os gallent ddathlu a rhannu cymun yn ffosydd y Rhyfel Byd Cyntaf, nid oedd cartref gofal ar Ynys Môn yn ddim byd i boeni amdano mewn gwirionedd. Ailddechreuwyd gwasanaeth cymun arferol y mis canlynol.

Mae Duw yn cyffwrdd ac yn siarad â phob un ohonom mewn cymaint o wahanol ffyrdd.

Mae Duw yn cyffwrdd ac yn siarad â phob un ohonom mewn cymaint o wahanol ffyrdd. Pan fyddwn ni byth yn ei ddisgwyl, mae Duw yn defnyddio eiliadau a phobl i’w ddatgelu ei hun i ni ac i'n harwain a'n hatgoffa o'n galwedigaeth.

Mae Ioan Fedyddiwr yn un o fy arwyr.Dw i’n hoff o eistedd ac yn myfyrio amdano ac yn dychmygu'r foment honno o Efengyl Ioan pan mae Ioan Fedyddiwr yn gweld Iesu ac yn dweud, ‘Wele, Oen Duw'. Am ryw reswm, rwyf bob amser yn dychmygu bod hyn wedi digwydd wrth Afon Iorddonen, ond nid yw Efengyl Ioan yn nodi hyn, ond pan fyddaf yn delweddu'r digwyddiad hwn, a wnaeth Ioan bwyntio? A gododd ei law a'i rhoi i gyfeiriad Iesu?

A sut roedd Iesu'n teimlo ar ôl clywed y geiriau hynny? A oedd Duw yn gwybod bod Iesu yn nerfus ac yn cwestiynu am ei weinidogaeth ac angen iddo ei gefnogi ac felly mae geiriau Ioan yn hwb? Neu a oedd Iesu'n barod ac felly roedd Duw'r Tad yn siarad trwy Ioan yn rhoi'r cadarnhad i Iesu fod ei weinidogaeth a'i bererindod i'r Groes yn mynd i fyny gêr?

Roedd bywyd Ioan Fedyddiwr i gyd yn ymwneud â'r llais. Mae anghrediniaeth ei Dad ynghylch cenhedlu Ioan yn achosi iddo golli ei lais am 9 mis. Mae Sachareias yn cael ei lais yn ôl i broffwydo am ei fab, ‘A thithau, fy mhlentyn, gelwir di yn broffwyd y Goruchaf, oherwydd byddi'n cerdded o flaen yr Arglwydd i baratoi ei lwybrau, i roi i'w bobl wybodaeth am waredigaeth trwy faddeuant eu pechodau..’ (Luc 1.76-77). Ioan oedd y llais yn yr anialwch yn paratoi ffordd yr Arglwydd - y llais a bwyntiodd ac a gyhoeddodd Iesu. Llais rheswm a moesoldeb a oedd i arwain at ei ferthyrdod.

Yng ngeiriau Sant Awstin, ‘Ioan oedd llais a barhaodd am gyfnod yn unig; Crist, y Gair yn y dechrau, sydd dragwyddol’. Rôl pob credadun Cristnogol yw cyfeirio eraill at Iesu fel y gwnaeth Ioan, i fod y llais sy’n cyhoeddi Iesu. 

I'r rhai ohonom sydd â'r fraint o ymateb i alwad Duw i fod yn weision ordeiniedig, mae gennym gyfrifoldebau ychwanegol y mae angen i ni eu harneisio i'w pwrpas llawn, fel y gallwn fod yn lleisiau cliriach sy’n galluogi’n Heglwys bwyntio'n well at ein Harglwydd - yr Un Tragwyddol.