Hwb cyllid i eglwysi Ynys Môn i gadw grŵp meithrin yn rhedeg
Mae grŵp o eglwysi ar Ynys Môn wedi derbyn cyllid o £10,000 gan Eglwys yng Nghymru i barhau i redeg grŵp plant bach poblogaidd sydd wedi dod yn achubiaeth hanfodol i deuluoedd mewn cymunedau gwledig.
Mae Ardal Weinidogaeth Bro Seiriol, yn ardal Biwmares, wedi sicrhau cyllid o Gronfa Twf Haen Un Eglwys yng Nghymru. Mae'r gronfa hon yn helpu eglwysi lleol i sefydlu prosiectau newydd a chreadigol i rannu'r ffydd Gristnogol a chefnogi eu cymunedau. Mae Bro Seiriol yn defnyddio'r arian tuag at eu prosiect Camau Bach, sy'n darparu cymorth i rieni gyda babanod a phlant bach. Nid oes gan Fro Seiriol adeiladau addas eu hunain i gynnal sesiynau cymunedol ac mae'r cyllid yn eu galluogi i gynnal Camau Bach yn neuadd bentref leol am ddim.
Cefnogi cymunedau gwledig
Dechreuodd Camau Bach ym mis Medi 2023 pan wnaeth Cyngor Sir Môn gysylltu â'r Ardal Weinidogaeth i gefnogi menter newydd i rieni a phlant bach. Roedd teuluoedd yn Llangoed wedi mynegi angen am le lle gallai rhieni gyda phlant ifanc gwrdd a chael mynediad at gyngor a chymorth. Roedd y cyngor wedi sylwi ar brosiect tebyg a redwyd gan eglwysi ym Mhorthaethwy ac roeddent yn awyddus i gyflwyno rhywbeth tebyg ar gyfer teuluoedd ardal Llangoed.
Mae'r sesiynau am ddim yn denu mwy na 20 o blant a 15 o oedolion bob wythnos, gan ddarparu gofod diogel i rieni a gofalwyr gwrdd a chael mynediad at gyngor gofal iechyd. Mae ymwelwyr iechyd yn mynychu ddwywaith bob hanner tymor i bwyso babanod a chynnig arweiniad. Mae hyn yn arbennig o bwysig mewn ardal wledig lle mae trafnidiaeth gyhoeddus yn gyfyngedig.
Mae'r grŵp hefyd wedi croesawu ymweliadau gan yr heddlu, y llyfrgell symudol, Canolfan Cyngor ar Bopeth, Cymraeg i Blant a swyddogion Cyngor Sir sy'n gyfrifol am chwarae a tai a gofal plant, gan greu canolbwynt lle gall teuluoedd gael mynediad at wasanaethau lluosog mewn un lleoliad.
Mae grŵp o wirfoddolwyr o gynulleidfaoedd lleol yn helpu i redeg pob sesiwn, sy'n darparu teganau, chwarae meddal, llyfrau, lluniaeth i oedolion a ffrwythau i blant. Mae sesiwn canu dwyieithog yn diweddu pob cyfarfod.
Mae Esgobaeth Bangor hefyd wedi darparu cyllid ychwanegol ar gyfer prynu llyfrau stori'r Nadolig, danteithion y Pasg ac adnoddau disgyblaethol ar gyfer teuluoedd.
Tyfu'r Eglwys
Mae rhywbeth ddechreuodd fel ymateb i angen cymunedol wedi cael effaith annisgwyl ar fynychu eglwys leol.
Mae niferoedd bedydd wedi cynyddu gyda llawer o'r teuluoedd hynny wedi mynychu Camau Bach. Denodd gwasanaeth preseb Nadolig y grŵp eu cynulleidfa fwyaf gyda mwy nag 80 o bobl yn mynychu. Roedd 25 wedi mynychu Camau Bach o'r blaen.
Mae wedi dangos i ni fod yr eglwys yn gallu bod yn berthnasol o ddifrif i fywydau pobl
Medd Arweinydd Ardal Weinidogaeth Huw Butler, "Rydym yn hynod ddiolchgar i'r Eglwys yng Nghymru am y cyllid hwn. Rydym wedi canfod pan fyddwch chi'n ymateb i angen cymunedol go iawn, mae teuluoedd wedyn eisiau ymgysylltu ag agweddau eraill ar fywyd eglwysig.
"Rydym wedi gweld niferoedd bedydd yn cynyddu. Roedd gan ein gwasanaeth Nadolig dros 80 o bobl ac roedd rhai o'r teuluoedd hyn wedi cwrdd â ni gyntaf drwy Camau Bach. Mae wedi dangos i ni fod yr eglwys yn gallu bod yn berthnasol o ddifrif i fywydau pobl pan fyddwn ni'n fodlon cwrdd â theuluoedd lle maen nhw.
"Nid yw Camau Bach yn ymwneud â phregethu at bobl - mae'n ymwneud â bod yn bresennol yn y gymuned, adeiladu perthnasoedd, a gadael i deuluoedd weld ffydd ar waith drwy gefnogaeth ymarferol."
Fel mynegiant o gariad Duw
Dywed Naomi Wood, a oedd yn rhan o sefydlu Camau Bach ym Mhorthaethwy ac a sefydlodd grŵp yn ddiweddarach yng Nghadeirlan Bangor, mai'r bwriad gwreiddiol oedd darparu gofod i rieni gwrdd a all aml deimlo'n ynysig yn enwedig mewn ardaloedd gwledig, "Roeddem eisiau creu gofod diogel yn wreiddiol i rieni a gofalwyr ddod gyda'u plant i rannu a chefnogi ei gilydd gan nad oedd dim byd yn yr ardal.
"Gall magu plant fod yn unig ac yn galed felly roeddem eisiau gadael i'r rhieni wybod ein bod ni'n eu gwerthfawrogi - coffi da, byrbrydau neis a'r cyfle i siarad ag ymwelydd iechyd os oedden nhw eisiau. Soniodd yr Ymwelwyr Iechyd am beidio â gallu cefnogi teuluoedd gan nad oedd ganddynt unman canolog neu hawdd i'w cyfarfod. Ac felly ganwyd Camau Bach i helpu diwallu'r angen hwnnw i'r Ymwelwyr Iechyd ond yn fwy felly fel mynegiant o gariad Duw."
Rydym bellach yn gweld yr eglwys yn tyfu yn hytrach na dirywio
Mae'r ficer lleol Lesley Rendle, sy'n gwirfoddoli yn Camau Bach Llangoed, yn ychwanegu, "Ddwy flynedd yn ôl roedd ein cynulleidfaoedd yn bennaf yn oedrannus ac roedd ychydig iawn o deuluoedd ifanc yn dod i'r eglwys.
"Mae Camau Bach wedi newid y darlun hwnnw'n llwyr. Yr hyn sydd wedi gweithio yw bod yn bresennol yn y gymuned. Nid ydym yn cuddio mai ni yw'r eglwys leol ac mai ni sy'n rhedeg hyn - rwy'n gwisgo fy ngholer glerigol, mae ein gwirfoddolwyr yn agored am eu ffydd. Ond yn gyntaf ac yn bennaf, rydym yno i wasanaethu teuluoedd sydd angen cefnogaeth.
"Rydym bellach yn gweld yr eglwys yn tyfu yn hytrach na dirywio. Rydym yn gweld teuluoedd na fydden nhw byth wedi rhoi troed mewn adeilad eglwys yn dod i'n gwasanaethau oherwydd eu bod wedi adeiladu perthnasoedd gyda ni drwy Camau Bach."
Cysylltwch â Ardal Weinidogaeth Bro Seiriol am ragor o wybodaeth
Funding boost for Anglesey churches to keep toddler group running
A group of churches on Anglesey has received £10,000 funding from the Church in Wales to continue running a popular toddler group that has become a vital lifeline for families in rural communities.
Bro Seiriol Ministry Area, in the Beaumaris area, secured funding from the Church in Wales Tier One Growth Fund. This fund helps local churches set up new and creative projects to share the Christian faith and support their communities. Bro Seiriol is using the money towards their Camau Bach project, which provides support for parents with babies and toddlers. Bro Seiriol has no suitable buildings of their own to run community sessions and funding will enable them to host Camau Bach at the local village hall free of charge.
Supporting the community
Camau Bach started in September 2023 when Anglesey County Council approached the Ministry Area to support a new parent and toddler initiative. Families in Llangoed had expressed a need for a place where parents with young children could meet up and access advice and support. The council had noticed a similar project run by churches in Menai Bridge and were keen to introduce something similar for Llangoed families.
The free sessions attract more than 20 children and 15 adults each week, providing a safe space for parents and carers to meet and access healthcare advice. Health visitors attend twice each half-term to weigh babies and offer guidance. This is particularly important in a rural area where public transport is limited.
The group has also welcomed visits from police, the mobile library, Citizens Advice Bureau, Cymraeg i Blant and County Council officers responsible for play, housing and childcare, creating a hub where families can access multiple services in one location.
A group of volunteers from local congregations help run each session, which provides toys, soft play, books, refreshments for adults and fruit for children. A bilingual sing-a-long session ends each meeting.
The Diocese of Bangor has also provided additional funding for buying Christmas story books, Easter goodies and discipleship resources for families.
Church growth
What started as a response to community need has had an unexpected impact on local church attendance.
Baptism numbers have increased with many of those families having connections to Camau Bach. The group's Christmas crib service attracted their largest congregation with more than 80 people attending. 25 had previously attended Camau Bach.
The church can be genuinely relevant to people's lives
Ministry Area Leader Huw Butler says, "We are extremely grateful to the Church in Wales for this funding. What we've discovered is that when you respond to a real community need, families then want to engage with other aspects of church life.
"We've seen baptism numbers increase. Our Christmas service had over 80 people and some of these families had first met us through Camau Bach. It's shown us that the church can be genuinely relevant to people's lives when we're willing to meet families where they are.
"Camau Bach isn't about preaching at people - it's about being present in the community, building relationships, and letting families see faith in action through practical support."
An expression of God's love.
Naomi Wood, who was involved in setting up Camau Bach at Menai Bridge and later established a group at Bangor Cathedral, says that the original intention was to provide a space for parents to meet who can often feel isolated especially in rural areas, “We originally wanted to create a safe space for parents and carers to come with their children to share and support each other as there was nothing in the area.
“Parenting can be lonely and hard so we wanted to let the parents know that we value them - good coffee, nice snacks and the chance to speak to a health visitor if they wanted. The Health Visitors spoke of not being able to support families as there was nowhere central or easy to meet them. And so Camau Bach was born to help meet that need for the Health Visitors but more so as an expression of God's love.”
We're now seeing the church growing rather than declining
Local vicar Lesley Rendle, who volunteers at Camau Bach Llangoed, adds, "Two years ago our congregations were mostly elderly and very few young families were coming to church.
“Camau Bach has completely changed that picture. What's worked is being present in the community. We don't hide that we're the local church running this - I wear my clerical collar, our volunteers are open about their faith. But first and foremost, we are there to serve families who need support.
"We're now seeing the church growing rather than declining. We're seeing families who would never have stepped foot in a church building coming to our services because they've built relationships with us through Camau Bach."
Contact Bro Seiriol for more information about Camau Bach.