Y Ddolen
13 Ebrill 2025
Sul y Blodau
Colect
Hollalluog a thragwyddol Dduw,
a anfonaist dy Fab ein Hiachawdwr Iesu Grist o’th gariad tyner at yr hil ddynol i gymryd ein cnawd
ac i ddioddef angau ar y groes,
caniatâ inni ddilyn esiampl ei amynedd a’i ostyngeiddrwydd
a bod hefyd yn gyfrannog o’i atgyfodiad;
trwy Iesu Grist ein Harglwydd,
sy’n fyw ac yn teyrnasu gyda thi,
yn undod yr Ysbryd Glân,
yn un Duw, yn awr ac am byth.
Hosanna a Ffarwel
Ffrindiau annwyl,
Mae Sul y Blodau yn ddiwrnod o symudiad ac ystyr. Mae’n dechrau gyda changhennau’n chwifio a lleisiau’n cael eu dyrchafu mewn moliant—“Hosanna!”—ac yn dod i ben gyda chysgodion yn casglu wrth i’r daith tuag at y groes ddechrau. Mae’n gyfuniad o lawenydd, difrioldeb, buddugoliaeth a bregusrwydd. Mae’n ein hatgoffa bod disgyblaeth Gristnogol bob amser yn daith o ddilyn, yn llawn ymddiriedaeth, hyd yn oed pan nad ydym yn gwybod yn iawn beth sydd o’n blaen.
Mae hynny’n gwneud y diwrnod hwn yn un arbennig o addas i mi ysgrifennu’r darn olaf hwn ar gyfer Y Ddolen wrth i mi baratoi i orffen yn fy rôl fel Caplan i Archesgob Cymru ac ymadael â Esgobaeth Bangor. Mae’r pum mlynedd (ac ychydig) diwethaf wedi bod yn llawn llawenydd, her, chwerthin, dysgu, gweddi a phererindod. Rwyf wedi cael y fraint o gwrdd â gweithio ochr yn ochr â chymaint o bobl ffyddlon a hael—lleyg ac ordeiniedig, ar draws pob cornel o’r esgobaeth ryfeddol hon. Rydych wedi llunio fy ngweinidogaeth, dyfnhau fy ffydd, a’m dysgu fwy nag y gallaf ddweud. Am hynny i gyd: diolch o galon.
Fel y disgyblion cyntaf hynny a aeth gyda Iesu i Jerwsalem, heb wybod beth fyddai’r dyddiau nesaf yn eu dwyn, rwy’n cymryd y cam nesaf gyda chymysgedd o dristwch a gobaith, ymddiriedaeth a disgwyliad. Mae’r faith o Sul y Blodau yn arwain nid yn unig at y groes, ond drwyddi hi i’r atgyfodiad. Ac mae gobaith Pasg yn dal popeth arall gyda’i gilydd. Mae’r dyfodol—i bob un ohonom, i Esgobaeth Bangor, i’r Eglwys yng Nghymru, i’r byd cyfan—bob amser yn nwylo Duw, ac ar agor bob maser i rym trawsnewidiol bywyd newydd.
Felly wrth i'r Wythnos Sanctaidd ddechrau, cofiwch y byddwch yn aros yn fy nghalon a’m gweddïau. Diolch i chi am bopeth a rannoch gyda mi. Diolch i chi am eich tystiolaeth. Diolch i chi am fod yn gyd-gerddwyr ar y ffordd.
Ac wrth inni edrych tua’r Pasg gyda’n gilydd, boed i chi gyd-gerdded yng nghwmni Crist, sy’n cerdded o'n balen bob maser i lefydd o ansicrwydd, ac sy’n ein cyfarfod â thangnefedd, pwrpas, a llawenydd yr atgyfodiad.
Hosanna i Fab Dafydd. Bendigedig yw’r un sy’n dod yn enw’r Arglwydd.
Y Parch R James Tout
Caplan i Archesgob Cymru
Twf yr Eglwys yn Y Bermo diolch i Llan Llanast
Daeth cynulleidfa niferus i Eglwys Ioan Sant yn Y Bermo i’r digwyddiad Llan Llanast diwerddaf ym mis Mawrth, gyda 60 o blant yn cymryd rhan. Mae hyn yn gynnydd sylweddol o haf 2023, pan nad oedd dim ond 15 o blant yn bresennol.
Mae Llan Llanast yn Eglwys Ioan Sant yn cynnig amrywiaeth o weithgareddau hwyliog, gan gynnwys crefftau, gemau a gweithgareddau hwyliog sy’n gysylltiedig â bwyd fel addurno crempogau. Mae’n rhoi cyfle i blant archwilio ffydd trwy fynegiant creadigol wrth ddysgu am gariad, caredigrwydd a thrugaredd.
Dywedodd y Tad Ben Griffith, Arweinydd Ardal Weinidogaeth Bro Ardudwy ac arweinydd Llan Llanast, “Mae Llan Llanast wedi dod yn borth i lawer o deuluoedd ymgysylltu â’u ffydd mewn amgylchedd hamddenol. Rydym wrth ein boddau yn gweld ei dwf a’r effaith gadarnhaol ar ein cymuned eglwysig ehangach.”
Arddangosfa Stampiau Llwybr Cadfan yn agor
Dewch i ymweld â chadeirlan Deiniol Sant ym Mangor y Pasg hwn, a theithio ar hyd tajt pererindod Llwybr Cadfan trwy waith celf dros 600 o ddisgyblion ysgolion yr Esgobaeth.
Mae Arddangosfa Stampiau Llwybr Cadfan, sy'n cael ei chynnal rhwng 10-23 Ebrill, yn arddangos stampiau pererindod unigryw a ddyluniwyd gan blant ysgol, sy'n adlewyrchu treftadaeth gyfoethog ac arwyddocâd ysbrydol safleoedd ar hyd y llwybr 128 milltir. Mae chwech ar hugain o'r dyluniadau hyn wedi'u dewis i'w cynnwys ym Mhasbort swyddogol Pererinion Llwybr Cadfan.
Gallwch hefyd brynu Pasbort Pererinion Llwybr Cadfan a map llwybr swyddogol o'n siop dros dro! Dewch yn llu!
Hyfforddiant Diogelu
Mae Bro Tysilio yn cynnal sesiwn hyfforddi Modiwl A Diogelu 'wyneb yn wyneb' ddydd Mercher 2 Gorffennaf am 11am. Dilynir hyn gan sesiwn Modiwl B am 2pm dan arweiniad Emma Leighton-Jones, Hyfforddwr Diogelu ar gyfer Gogledd Cymru.
Mae'r sesiwn bersonol hon wedi'i chynllunio ar gyfer y rhai sy'n gweld y fersiwn ar-lein yn heriol. Mae'n cynnig cyfle i wylio'r fideos hyfforddi a chwblhau'r holiadur ar ffurf ysgrifenedig. Mae croeso i Aelodau MAC newydd sydd angen hyfforddiant cychwynnol hefyd.
Defnyddiwch y ddolen hon i archebu hyfforddiant Modiwl A.
Archebwch Fodiwl B ar wefan yr Eglwys yng Nghymru
Encil Teuluol i Glerigion
Gall rhieni fwynhau encil penwythnos heddychlon yn Staylittle ger Llanidloes am £30 (£300 fel arfer!). Yn y cyfamser, gall plant brofi gweithgareddau awyr agored anturus yng Nghwm Elan am £30 y plentyn yn unig, sef 10% o'r gost wirioneddol.
Mae cyfle i deuluoedd Clerigwyr archebu lle tan Ebrill 28ain. Ar ôl y dyddiad hwn, bydd unrhyw leoedd sy'n weddill yn cael eu cynnig i deuluoedd gweinidogaeth lleyg.
Ddiddordeb? Cysylltwch â Rachel Bunting yn rachelbunting@cinw.org.uk.
Mae'r encil hwn yn fargen wych, gyda'r rhan fwyaf o'r gost yn cael ei ariannu gan yr Esgobaeth a'r Ymddiriedolaeth Cymorth Clerigwyr.
Taith Diwinyddiaeth Padarn Sant
Mae Padarn Sant yn cynnal cyfres o sgyrsiau diwinyddiaeth ledled Cymru.
- 15 Mai: Eglwys Gadeiriol Llandaf: Gweddi a Natur Duw, gyda Dr Charlie Hadjiev a'r Parchg Dr Jordan Hillebert
- 24 Mehefin: Sant Mihangel Aberystwyth: Rhyfeddod y Salmau gyda Dr Charlie Hadjiev a'r Parchg Dr Alun Evans
- 16 Gorffennaf: Neuadd Eglwys Sant Paul, Llandudno: Diwylliant, Hunaniaeth a Chenedl gyda Dr Charlie Hadjiev a'r Parchg Dr Manon Ceridwen James
Swyddi Gwag
Rydym yn ceisio clerigwr Anglicanaidd ordeiniedig i wasanaethu fel Caplan i Esgob Bangor a Chaplan yr Archesgob.
Gwyliwch y fideo o'r Archesgob yn esbonio mwy
Byddwch yn offeiriad gweddïol, wedi'i seilio'n ysbrydol ac yn ddawnus yn weinyddol a alwyd i gefnogi'r Archesgob yn ei weinidogaeth. Byddwch yn cefnogi gweinidogaeth yr Archesgob wrth iddo wasanaethu'r eglwysi, caplaniaethau a chymunedau ledled yr esgobaeth a ledled Cymru, gan sicrhau bod ei amser a'i egni yn cael eu cyfeirio lle mae ei angen fwyaf.
Mae'r cyfrifoldebau allweddol yn cynnwys:
- Cefnogi gwaith yr Archesgob gyda'r Eglwys yng Nghymru, Cymun Anglicanaidd, a pherthnasoedd eciwmenaidd
- Cynnal rhythm o weddi a myfyrdod ysbrydol
- Gwasanaethu fel caplan litwrgaidd a chydlynydd addoli
- Darparu deunyddiau ymchwil a briffio ar gyfer cyfarfodydd a digwyddiadau.
- Gweithio gyda'r EA i reoli gohebiaeth, gwahoddiadau ac amserlennu.
Mae'r rôl yn gofyn am hyblygrwydd, gan gynnwys teithio ledled Cymru a thu hwnt. Mae rhuglder y Gymraeg yn ddymunol.
Calendr
Ebrill
Llwybr Cadfan: Arddangosfa Stampiau'r Pererin
10-23 Ebrill, Cadeirlan Deiniol Sant ym Mangor
BBC Songs of Praise
Bydd BBC Songs of Praise yn ffilmio pennod ddwyieithog o'r rhaglen boblogaidd ar 12 Ebrill, Eglwys Sant Tudclud, Penmachno, ddydd Sadwrn 11 Ebrill 12.30pm-4.30pm. Dewch draw i ganu.
Cinio Màs a Chlerigwyr yr Esgobaeth Chrism
14 Ebrill, Cadeirlan Deiniol Sant ym Mangor
Mai
Cwrs Ynganu Cymraeg
Mae'r cwrs hwn yn ddelfrydol ar gyfer unrhyw un sy'n arwain gwasanaeth ac sydd eisiau cymorth ychwanegol gyda'r Gymraeg.
2 Mai, Canolfan Ysgrifennu Tŷ Newydd, Llanystumdwy. I gadw lle, e-bostiwch elinowen@cinw.org.uk
Duw a Dysgwyr
5 Mai, 1230yp, Cadeirlan Deiniol Sant, Bangor
Mehefin
Pererindod Caergybi i Walsingham 2025
23 - 27 Mehefin. Am ragor o fanylion, cysylltwch â Pat Hughes ar 01407 860412 neu e-bostiwch: patriciahughes2017@gmail.com
Gŵyl Barddoniaeth a Chelfyddydau RS Thomas
12 - 15 Mehefin. Archebwch docynnau
Rhannu Gwybodaeth
Os hoffech rannu hysbys, newydd am ddigwyddiadau neu adnoddau yma, cysylltwch â Matt Batten erbyn diwedd y ddydd Mercher cyn iddi gael ei gyhoeddi.
Y Ddolen
13 April 2025
Palm Sunday
Collect
Almighty and everlasting God,
who in your tender love towards the human race
sent your Son our Saviour Jesus Christ to take upon him our flesh
and to suffer death upon the cross:
grant that we may follow the example of his patience and humility,
and also be made partakers of his resurrection;
through Jesus Christ your Son our Lord,
who is alive and reigns with you,
in the unity of the Holy Spirit,
one God, now and for ever.
Hosanna and Farewell
Dear Friends,
Palm Sunday is a day of movement and meaning. It begins with branches waving and voices raised in praise—“Hosanna!”—and ends with shadows gathering as the journey to the cross begins. It holds together both joy and solemnity, triumph and vulnerability. It reminds us that Christian discipleship is always a path of trustful following, even when we do not quite know what lies ahead.
That makes it a very fitting day for me to be writing this final piece for Y Ddolen as I prepare to lay down my role as Chaplain to the Archbishop and leave the Diocese of Bangor. These past (just over) five years have been full of joy, challenge, laughter, learning, prayer, and pilgrimage. I’ve had the privilege of meeting and working alongside so many faithful and generous people—lay and ordained, across every corner of this remarkable diocese. You have shaped my ministry, deepened my faith, and taught me more than I can say. For all of that: diolch o galon.
Like those first disciples who accompanied Jesus into Jerusalem, not knowing what the next few days would hold, I take the next step with a mixture of sadness and hope, trust and anticipation. The road from Palm Sunday leads us not only to the cross, but through it to resurrection. And it’s that Easter hope which holds everything else together. The future—for each of us, for the Diocese of Bangor, for the Church in Wales, for the whole world—is always in God’s hands, and always open to the transforming power of new life.
So as Holy Week begins, please know that you will remain in my heart and prayers. Thank you for all you have shared with me. Thank you for your witness. Thank you for being companions on the road.
And as we look toward Easter together, may you walk in the company of Christ, who goes ahead of us into every place of uncertainty, and meets us with peace, purpose, and risen joy.
Hosanna to the Son of David. Blessed is the one who comes in the name of the Lord.
The Revd R James Tout
Chaplain to the Archbishop of Wales
Church growth in Barmouth thanks to Messy Church
St John's Church in Barmouth celebrated a remarkable turnout at its latest Messy Church event, with 60 children participating in March. This marks a significant increase from the summer of 2023, when attendance was just 15 children.
Messy Church at St John’s offers a range of fun activities, including crafts, games, and food-related fun like pancake decorating. It gives children a chance to explore faith through creative expression while learning about love, kindness, and compassion.
Father Ben Griffith, the Ministry Area Leader for Bro Ardudwy and the leader of Messy Church, says, "Messy Church has become a gateway for many families to engage with faith in a relaxed environment. We're delighted to see its growth and the positive impact on our wider church community."
Llwybr Cadfan Stamps exhibition opens
Visit Saint Deiniol's Cathedral in Bangor this Easter half term and journey along Llwybr Cadfan pilgrimage route through the artwork of over 600 pupils.
The Llwybr Cadfan Stamps Exhibition, running from 10-23 April, showcases unique pilgrimage stamps designed by schoolchildren, reflecting the rich heritage and spiritual significance of sites along the 128-mile route. Twenty-six of these designs have been selected for inclusion in the official Llwybr Cadfan Pilgrim Passport.
You can also buy the official Llwybr Cadfan Pilgrims Passport and route map from our pop-up shop! See you there.
Safeguarding training
Bro Tysilio are hosting an in-person Module A Safeguarding training session on Wednesday 2 July at 11am. This will be followed by a Module B session at 2pm led by Emma Leighton-Jones the CinW Safeguarding Trainer for North Wales.
This in-person session is designed for those who find the online version challenging. It offers the opportunity to watch the training videos and complete the questionnaire in written form. New MAC Members needing initial training are also welcome.
Please use this link to book Module A training.
Book Module B session on the Church in Wales website.
Clergy Family Retreat
Parents can enjoy a peaceful weekend retreat in Staylittle near Llanidloes for just £30 (normally £300!). Meanwhile, children can experience adventurous outdoor activities in the Elan Valley for only £30 per child, which is 10% of the actual cost.
Booking is open to Clergy families until April 28th. After this date, any remaining spots will be offered to lay ministry families.
Interested? Contact Rachel Bunting at rachelbunting@cinw.org.uk.
This retreat is a fantastic bargain, with most of the cost funded by the Diocese and the Clergy Support Trust.
St Padarn's Theology Tour
St Padarn’s is hosting a series of theology conversations across Wales.
- 15 May: Llandaff Cathedral: Prayer and the Nature of God, with Dr Charlie Hadjiev and Revd Dr Jordan Hillebert
- 24th June: St Michael’s Aberystwyth: The Wonder of the Psalms with Dr Charlie Hadjiev and Revd Dr Alun Evans
- 16 July: St Paul’s Church Hall, Llandudno: Culture, Identity and Nationhood with Dr Charlie Hadjiev and Revd Dr Manon Ceridwen James
Further details will be available soon.
Vacancies
We seek an ordained Anglican cleric to serve as Chaplain to the Bishop of Bangor and Archbishop’s Chaplain.
Watch the Archbishop explain more about the role.
You will be a prayerful, spiritually grounded and administratively gifted priest called to support the Archbishop in his ministry. You will support the ministry of the Archbishop as he serves the churches, chaplaincies and communities across the diocese and throughout Wales, ensuring his time and energy are directed where most needed.
Key responsibilities include:
- Supporting the Archbishop's work with the Church in Wales, Anglican Communion, and ecumenical relationships
- Maintaining a rhythm of prayer and spiritual reflection
- Serving as liturgical chaplain and worship coordinator
- Providing research and briefing materials for meetings and events.
- Working with the EA to managing correspondence, invitations and scheduling.
The role requires flexibility, including travel throughout Wales and beyond. Welsh language fluency is desirable.
Calendar
April
Llwybr Cadfan: Pilgrim Stamps Exhibition
10-23 April, St Deiniol's Cathedral in Bangor
BBC Songs of Praise
BBC's Songs of Praise will be filming a bilingual episode of the much loved programme at12 April, St Tudclud's Church, Penmachno, on Saturday 11 April 12.30pm-4.30pm. Come along and sing.
Diocesan Chrism Mass and Clergy Lunch
14 April, Saint Deiniol's Cathedral in Bangor
May
Welsh Pronunciation Course
This course is ideal for anyone who leads services and who wants extra support with the Welsh language.
2 May, Tŷ Newydd Writing Centre, Llanystumdwy. To reserve a space email elinowen@cinw.org.uk
Duw a Dysgwyr
5 May, 12.30pm, Saint Deiniol's Cathedral, Bangor
June
Holyhead to Walsingham Pilgrimage 2025
23 - 27 June. For further details, contact Pat Hughes on 01407 860412 or email: patriciahughes2017@gmail.com
RS Thomas Poetry & Arts Festival
12 - 15 June. Book tickets
Sharing information
If you would like to share updates, news about events or resources here, please send details to Matt Batten by the end of day on Wednesday before you would like it published.