Y Ddolen
Dydd Gwener 3 Hydref
Colect
O Arglwydd,
erfyniwn arnat yn drugarog wrando gweddïau dy bobl sy’n galw arnat;
a chaniatâ iddynt ddeall a gwybod y pethau y dylent eu gwneuthur,
a chael hefyd ras a gallu i’w cyflanwi’n ffyddlon;
trwy Iesu Grist ein Harglwydd,
sy’n fyw ac yn teyrnasu gyda thi,
yn undod yr Ysbryd Glân,
yn un Duw, yn awr ac am byth.
Llythyr gan y Esgob David
Annwyl ffrindiau,
Diolch am y cardiau, anrhegion a’r negeseuon caredig rydw i wedi'u derbyn yn ystod fy nghyfnod o salwch, a diolch yn arbennig am eich gweddïau sydd wedi bod yn ffynhonnell fawr o gryfder. Oherwydd y gefnogaeth ardderchog rydw i wedi'i dderbyn, rwy'n teimlo'n llawer gwell.
Fel y gwyddoch efallai, canlyniad anochel ymddeoliad annisgwyl yr Esgob Andy oedd y bydd fy rôl fel Esgob Cynorthwyol i'r Archesgob yn dod i ben. Mae dod i delerau â hyn, ynghyd â'r heriau di-baid rydyn ni wedi'u hwynebu dros fisoedd lawer, wedi cael effaith ar fy iechyd meddwl, a dyna arweiniodd at yr angen i gymryd seibiant am gyfnod.
Byddaf yn chwilio am weinidogaeth newydd yn y misoedd nesaf a bydd hyn bron yn sicr yn golygu y byddaf yn gadael yr esgobaeth. Hoffwn fod yn agosach at Marc a fy nheulu. Tan hynny, byddaf yn dychwelyd i weithio yn yr esgobaeth a chefnogi'r Archesgob Cherry gyda gweinidogaeth esgobol, tra hefyd yn cefnogi'r Archddiaconiaid a'r Deon newydd wrth iddynt arwain yr esgobaeth fel comisiynwyr yr Archesgob. Byddaf hefyd yn cefnogi tîm staff yr esgobaeth wrth iddynt wynebu pwysau sylweddol.
Wrth gwrs, rwy'n drist iawn ynglŷn â'r posibilrwydd o adael yr esgobaeth mor fuan. Er gwaethaf fy nghyfnod byr yn y weinidogaeth yma, mae wedi bod yn fraint a llawenydd enfawr dychwelyd i Fangor a gwasanaethu yn eich plith. Wrth i bethau ddod yn gliriach o ran ble y gallai Duw fod yn fy ngalw i wasanaethu nesaf, gobeithio y byddwn yn dod o hyd i gyfle maes o law am ffarwel ffurfiol. Yn y cyfamser, gweddïwch drosof fi, dros fy GC Mererid, ac i'n huwch arweinwyr a'n staff esgobaethol. Gweddïwch hefyd dros Goleg Etholiadol yr Eglwys yng Nghymru wrth iddynt gyfarfod ddiwedd mis Tachwedd i ethol Esgob nesaf Bangor.
Byddwch yn sicr o'm gweddïau drosoch chi; a bydded i gras a heddwch Duw aros gyda ni a bydded i Deiniol a holl Seintiau Enlli, weddïo drosom.
Yr eiddoch yn ffyddlon yng Nghrist,
Esgob David
Archesgob Cymru yn croesawu y Gwir Barchedig Sarah Mullally, Archesgob newydd ei ethol yng Nghaergaint
"Ar ran yr Eglwys yng Nghymru, rwy'n croesawu penodiad y Gwir Barchedig Sarah Mullally yn Archesgob Caergaint ac rwy'n falch iawn bod y Pwyllgor Penodiadau’r Goron wedi bod â’r weledigaeth i benodi menyw i'r rôl arwyddocaol hon. Mae'r Esgob Sarah wedi dangos ei bod yn fenyw ddewr, ddidwyll a thosturiol ac mae'n dod â phrofiad enfawr i'r weinidogaeth newydd hon.
"Gwn y bydd pob aelod o'r Eglwys yng Nghymru yn cadw’r Esgob Sarah a'i theulu yn eu gweddïau wrth iddi ymgymryd â'r cyfrifoldeb enfawr hwn. Gweddïwn y bydd Duw yn ei bendithio, ei galluogi a'i chryfhau ar gyfer y dasg sydd o'n blaenau."
Dathlu ein cenhadaeth a’n gweinidogaeth
Yr wythnos hon rydym ar y teledu, y radio ac yn y wasg yn siarad am rai o’r gwaith a wnawn yn yr esgobaeth.
- Prynhawn Da S4C: Gwyliwch Elin Owen, Galluogydd Iaith Gymraeg, yn trafod lansiad ein llyfr newydd Llwybr Cadfan a’r daith pererindod ac ysbrydolodd.
- Am Dro: Gwyliwch Sara Roberts ar Am Dro wrth iddi gyflwyno’r cysyniad o bererindod i gyfranogwyr Am Dro. Pennod wirioneddol dda.
- BBC Radio Cymru: Gwrandewch ar Nia Roberts, Swyddog Pererindod Ysgolion, yn trafod arddangosfa gelf newydd yr ysgolion yng Nghadeirlan Bangor i ddathlu Bangor 1500.
- BBC Radio Wales: Cymerodd y Parch George Bearwood ran mewn trafodaeth am datŵs yn y gweithle.
- Nation Cymru: Eglwys yn cynnig champing i gerddwyr yng Nghanolbarth Cymru.
Cynhadledd yr Esgobaeth a Chymun y Cynhadledd a sefydlu Deon newydd y Gadeirlan
11 Hydref, Cadeirlan Deiniol Sant, Bangor
Diolch i bawb sydd wedi cofrestru ar gyfer Cynhadledd Esgobaethol Bangor. Os nad ydych wedi cofrestru eto, gallwch wneud hynny ar ein gwefan.
Bydd cofrestru bellach am 10:00 yb.
Anfonir papurau’r gynhadledd, gan gynnwys yr agenda, drwy e-bost ddydd Gwener, 3 Hydref.
Gwahoddiad i Ofyn Cwestiynau
Rydym yn eich gwahodd i gyflwyno cwestiynau ysgrifenedig ymlaen llaw, a fydd yn cael eu hateb yn ystod y gynhadledd. Anfonwch eich cwestiynau at erinbolton-jones@cinw.org.uk erbyn dydd Mercher, 8 Hydref.
Os hoffech drafod unrhyw gwestiynau neu gael mwy o fanylion, croeso i chi gysylltu â ni.
Mae dysgwyr yn colli cyfleoedd i ddeall Cymraeg mewn addoliad
Yn aml mae dysgwyr Cymraeg yn colli allan ar yr eirfa grefyddol gyfoethog sy’n rhan o fywyd bob dydd ledled Cymru.
Yr hydref hwn, mae gwasanaeth misol yng Nghadeirlan Bangor yn newid hynny. Cynhelir Duw a Dysgwyr ar ddydd Llun cyntaf y mis am 12.30yp, gyda’r nesaf ar 6 Hydref.
Mae’r gwasanaeth Cymraeg gyda’r Cymun Bendigaid, wedi’i ddilyn gan ginio, yn cynnig gofod hamddenol i ddysgwyr glywed a defnyddio’r Gymraeg sy’n llenwi eglwysi ar hyd a lled Cymru—iaith na ddysgir yn aml mewn gwerslyfrau ond sy’n hanfodol ar gyfer deall diwylliant a bywyd cymunedol Cymraeg.
Diwrnod Hyfforddiant Pererindod
Dydd Iau 16 Hydref, Dolgellau
Ymunwch â ni am ddiwrnod o hyfforddiant ymarferol a all helpu eich Ardal Gweinidogaeth i gynnal digwyddiadau treftadaeth a phererindod. Mae’r digwyddiad hwn ar gyfer unrhyw un sy’n dymuno gwneud eu heglwys yn fwy agored a chroesawgar i ymwelwyr a phererinion.
Bydd y sesiynau’n cynnwys: defnyddio cyfryngau cymdeithasol i hyrwyddo treftadaeth a phererindod, a throi pererindod yn gyfleoedd cenhadol.
Bydd y digwyddiad hwn yn gyfle i ddysgu gan eraill, gofyn cwestiynau, gan ymadael gyda syniadau y gallwch eu rhoi ar waith yn eich eglwysi.
Hyfforddiant Diogelu
Mae dyddiadau ar gyfer hyfforddiant diogelu ar gyfer Medi i Ragfyr bellach ar ein gwefan. Cofiwch archebu eich sesiwn hyfforddi ymlaen llaw.
Bydd sesiwn Modiwl B Gymraeg yn cael ei chynnal ddydd Mawrth 30 Medi, 2yp - 4yp yng Nghanolfan Gymunedol Noddfa, Cil Peblig, Caernarfon.
Swyddi Gwag
Calendr
Hydref
Duw a Dygwyr
Dydd Llun 6 Hydref, 12.30yp
Cadeirlan Bangor
Cynhadledd y Weinidogaeth Wledig
20-21 Hydref
Mewngofnodwch i Agweddau ar Weinidogaeth Wledig Coleg Padarn Sant ac archwiliwch bererindod, ffermio, a gweinidogaeth awyr agored. Bydd sesiynau yn cynnwys gweithdai ac adnoddau i'ch helpu i ddatblygu gweinidogaeth wledig.
E-bostiwch i gofrestru eich diddordeb.
Tachwedd
Noson Swper Geiriau a Cherddoriaeth
2 Tachwedd, 7.30yh, £10
Neuadd Bentref Llangoed, Llangoed
Gyda Anastasia Zaponidou, Siri Wigdel, Robert Gwyn Davin, Alison Layland.
Rhannu Gwybodaeth
Os hoffech rannu hysbys, newydd am ddigwyddiadau neu adnoddau yma, cysylltwch â Matt Batten erbyn diwedd y ddydd Mercher cyn iddi gael ei gyhoeddi.
Y Ddolen
Friday 3 October
Collect
O Lord,
we beseech you mercifully to hear the prayers of your people who call upon you;
and grant that they may both perceive and know what things they ought to do,
and also may have grace and power faithfully to fulfil them;
through Jesus Christ your Son our Lord,
who is alive and reigns with you,
in the unity of the Holy Spirit,
one God, now and for ever.
Letter from Bishop David
Dear friends,
Thank you for the kind messages, cards and gifts I have received during my time of ill health, and particular thanks for your prayers which have been a great source of strength. Due to the excellent support I have received, I am now feeling much better.
As you may be aware, an inevitable consequence of Bishop Andy’s unexpected retirement was that my role as Assistant Bishop to the Archbishop will come to an end. Coming to terms with this, coupled with the relentless challenges we have faced over many months, had a profound effect on my mental health and resulted in the need to take leave for a while.
I will be seeking a new ministry in the coming months and this will almost certainly mean that I will be leaving the diocese. I would like to be nearer Marc and my family. Until that time, I will return to work in the diocese and support Archbishop Cherry with episcopal ministry, while also supporting the Archdeacons and new Dean as they lead the diocese as the Archbishop’s commissaries. I will also support the diocesan staff team as they face considerable pressures.
Naturally, I am deeply saddened by the prospect of leaving the diocese so soon. Despite the brevity of my ministry here, it has been an immense privilege and joy to return to Bangor and serve among you. As things become clearer in terms of where God may be calling me to serve next, we will hopefully find an opportunity in due course for a formal farewell. In the meantime, please pray for me, for my EA Mererid, and for our senior leaders and diocesan staff. Please also pray for the Electoral College of the Church in Wales as they meet at the end of November to elect the next Bishop of Bangor.
Be assured of my prayers for you; and may God’s grace and peace remain with us and may Deiniol and all the Saints of Bardsey, pray for us.
Devotedly yours in Christ,
Bishop David
Archbishop of Wales welcomes Rt Revd Sarah Mullally, the newly-elected Archbishop of Canterbury
"On behalf of the Church in Wales, I welcome the appointment of the Rt Revd Sarah Mullally as Archbishop of Canterbury and am delighted that the Crown Nominations Commission has had the vision to appoint a woman to this significant role. Bishop Sarah has shown herself to be a woman of integrity, courage, and compassion, and brings enormous experience to this new ministry.
"I know that all members of the Church in Wales will hold Bishop Sarah and her family in their prayers as she undertakes this huge responsibility. We pray that God will bless, equip and strengthen her for the task ahead."
Celebrating our mission and ministry
This week we have on TV, radio and in the press talking about some of the work we do in the diocese.
- Prynhawn Da S4C: Watch Elin Owen, Welsh Language Enabler, discuss the launch of our new book Llwybr Cadfan and the pilgrimage route it inspired.
- Am Dro: Watch Revd Sara Roberts on Am Dro as she introduces the concept of pilgrimage to the Am Dro participants. A really good episode.
- BBC Radio Cymru: Listen to Nia Roberts, Schools Pilgrimage Officer, discuss the new schools artwork exhibition at Bangor Cathedral celebrating Bangor 1500.
- BBC Radio Wales: Rev George Bearwood took part in a discussion about tattoos in the workplace.
- Nation Cymru: Church offers champing for hikers in Mid Wales.
Diocesan Conference and Installation of the Dean of Bangor
11 October, St Deiniol's Cathedral, Bangor
Thank you to all those who have registered for the Bangor Diocesan Conference. If you have not yet registered, you can do so via our website.
Registration will now open at 10:00am.
Conference papers, including the agenda, will be sent out via email on Friday, 3 October.
Invitation for Questions
We invite you to submit written questions in advance, which will be answered during the conference. Please send your questions to erinbolton-jones@cinw.org.uk by Wednesday, 8 October.
If you have any questions or require further information, please do not hesitate to get in touch.
Learners missing out on opportunities to understand Welsh in worship
Welsh learners often miss out on the rich religious vocabulary that's part of everyday life across Wales.
This autumn, a monthly service at Bangor Cathedral is changing that. Duw a Dysgwyr takes place the first Monday of the month at 12.30pm, with the next one on 6 October.
The Welsh-language service with Holy Communion, followed by lunch, offers learners a relaxed space to hear and use the Welsh that fills churches across Wales—language that's rarely taught in textbooks but vital for understanding Welsh culture and community life.
Pilgrimage Training Day
Thursday 16 October, Dolgellau
Join us for a practical training day to help your Ministry Area host heritage and pilgrimage events. This event is for anyone who wants to make their church more open and welcoming to visitors and pilgrims. Sessions include: using social media to promote heritage and pilgrimage and turning pilgrimage into missional opportunities.
This event will provide an opportunity to learn from others, ask questions, and take home ideas that you can put into practice straight away.
The programme for the day is available now.
Safeguarding dates available
Dates for safeguarding training for September to December are now on our website. Please remember to book your training session in advance.
A Welsh language Module B session will take place on Tuesday 30 September, 2pm - 4pm at Canolfan Gymunedol Noddfa, Cil Peblig, Caernarfon.
Vacancies
Three opportunities to serve communities on Anglesey:
Calendar
October
Duw a Dysgwyr
Monday 6 October, 12.30
Bangor Cathedral
Rural Ministry Conference
20-21 October
Sign up to St Padarn's Aspects of Rural Ministry and explore pilgrimage, farming, and outdoor ministry. Sessions will include workshops and resources to help you develop rural ministry.
Email to register your interest.
November
Words and Music Supper Evening
2 November, 7.30pm, £10
Llangoed Village Hall, Llangoed
With Anastasia Zaponidou, Siri Wigdel, Robert Gwyn Davin, Alison Layland.
Sharing information
If you would like to share updates, news about events or resources here, please send details to Matt Batten by the end of day on Wednesday before you would like it published.