Y Ddolen
23 Chewfror 2025
Yr ail cyn y Grawys
Colect
Hollalluog Dduw,
creaist y nefoedd a’r ddaear a’n creu ni ar dy ddelw dy hun:
dysg ni i ddirnad ôl dy law yn dy holl waith a’th lun yn dy holl blant;
trwy Iesu Grist ein Harglwydd,
yr hwn gyda thi a’r Ysbryd Glân sy’n teyrnasu goruwch pob peth,
yn awr a hyd byth.
Gwirionedd Anghymdeithasol
Yna meddai Pilat wrtho, “Yr wyt ti yn frenin, ynteu?” “Ti sy'n dweud fy mod yn frenin,” atebodd Iesu. “Er mwyn hyn yr wyf fi wedi cael fy ngeni, ac er mwyn hyn y deuthum i'r byd, i dystiolaethu i'r gwirionedd. Y mae pawb sy'n perthyn i'r gwirionedd yn gwrando ar fy llais i.” Meddai Pilat wrtho, “Beth yw gwirionedd?” (Ioan 18.37-38)
Beth yw gwirionedd? Mae'n gwestiwn y mae pobl yn holi ers miloedd o flynyddoedd.
Os ydych wedi bod yn gwylio'r newyddion yr wythnos hon, yna mae'n debyg y byddwch chi wedi drysu gyda'r newid mewn iaith ac agwedd gan lywodraeth yr Unol Daleithiau tuag at Wcráin. Mae'n teimlo fel petai hanes a gwirionedd yn cael ei ailysgrifennu o flaen ein llygaid. Hyd y gwn i, tair blynedd yn ôl, ni chafodd Wcráin unrhyw gyfle go iawn i drafod sut i atal Rwsia rhag cerdded i mewn i'w gwlad. A yma dim ond un o'r cyhuddiadau sy'n cael eu taflu at arweinwyr Wcráin erbyn hyn.
Sut allwn ni wneud synnwyr o hyn i gyd? Pam mae Llywodraeth yr UD yn gwneud hyn? Chwarae i'w cynulleidfa yn America? Cael eu gweld yn ceisio dod â rhyfel tramor sy'n gostus i ben, oherwydd gellid defnyddio'r arian adref i wneud America yn wych eto? Neu a yw llywodraeth yr UD yn ceisio deffro arweinwyr Ewrop i gydnabod y cyfrifoldebau y mae angen iddynt eu cymryd, yn ogystal â'r arweinyddiaeth y mae angen iddynt eu dangos?
Os nad oeddech yn gwylio teledu yn hwyr nos Fercher, yna daliwch i fyny gyda Newsnight. Siaradodd Syr Alex Younger, cyn-bennaeth MI6, yn eglur iawn am y rhesymau pam y mae llywodraeth yr UD wedi newid eu cân. Mae'n werth edrych yn ôl ar y rhaglen. Pan ofynnwyd i Syr Alex pa mor beryglus yw hyn i gyd ac a ddylem ni fod yn bryderus, dywedodd ei fod yn dibynnu ar feddylfryd llywodraeth yr UD wrth iddi fynd i mewn i'r trafodaethau gyda Rwsia. Byddai Syr Alex yn poeni pe bai llywodraeth yr UD yn dechrau trafodaethau gyda Rwsia gyda'r feddylfryd o geisio taro bargen ar eiddo neu dir. Byddai'n well i lywodraeth yr UD gydnabod taw ers dechrau'r rhyfel prif ddiben Rwsia oedd dileu bodolaeth Wcráin fel cenedl sofran. Dywedodd Syr Alex fod y ffordd rydych chi'n trafod y meddylfrydau hyn yn wahanol iawn, ond na allai ddweud eto pa un mae llywodraeth yr UD wedi dewis.
Mae'n anodd pan fydd y gwirionedd yn cael ei weld yn wahanol gan nifer o bobl, hyd yn oed pan fyddant i gyd yn tystio'r un peth. Pa un sy'n gywir? Dylai fod yn gysur i ni nad ydym y bobl gyntaf i frwydro â hyn. Mae camwedd Pilat at Iesu yn Efengyl Ioan - 'Beth yw gwirionedd?' - yn dangos y frwydr roedd Pilat yn ei wynebu wrth ddelio ag Iesu ac arweinwyr pobl Jerwsalem yn y ganrif gyntaf.
Fel pobl Gristnogol, mae gennym wirionedd anorchfygol yn Iesu, ein Harglwydd, ynghyd â Duw a'r Ysbryd Glân - y Drindod rydym yn ei gwasanaethu. Ac rydym yn gwybod sut y gallwn rannu ein beichiau hefo'r Drindod Sanctaidd mewn gweddi, yn ogystal â chanfod arweiniad. Mae angen i ni hefyd barhau â'n gweddïau dyddiol i'r Drindod Sanctaidd sy'n gofyn am heddwch yn Wcráin. Ac wrth i ni amau'r gwirionedd yn nigwyddiadau a geiriau'r wythnos ddiwethaf, rhaid i ni ymddiried ei fod rywsut yn rhan o gynllun dilys i ddod â heddwch cyfiawn, a fydd yn cydnabod gwirionedd sofraniaeth Wcráin yn barhaol fel cenedl ym myd Duw.
Gan Archddiacon Robert Townsend
Caiff Canoniaid Newydd eu Cyhoeddi ar gyfer Cadeirlan Bangor
Mae Archesgob Cymru, Andrew John, ac Esgob Enlli, David Morris, wedi penodi pum Canon newydd i Gadeirlan Deiniol Sant ym Mangor. Daw'r cyhoeddiad yn ystod blwyddyn nodedig i'r Gadeirlan, sy'n chwarae rhan ganolog wrth i'r ddinas ddathlu ei 1,500 mlwyddiant.
Llongyfarchiadau i'r Canoniaid newydd:
- Y Parchedig Canon Kim Williams sydd ar hyn o bryd yn Ganon Tertius ac sydd wedi'i ddyrchafu'n Ganon Trysorydd.
- Mae'r Parchedig Roland Barnes wedi'i benodi'n Ganon Primus.
- Mae'r Parchedig Richard Wood wedi'i benodi'n Ganon Tertius.
- Mae'r Parchedig Miriam Beecroft wedi'i phenodi'n Ganon Mygedol.
- Mae'r Parchedig Stuart Elliott wedi'i benodi'n Ganon Mygedol.
Swyddi Gwag
Rydym yn recriwtio ar gyfer y swyddi canlynol:
Ficer ac Arweinydd Ardal Weinidogaeth Bro Padrig
- Gwyliwch y fideo recriwtio diweddaraf a darganfod mwy am yr ardal.
- Darllenwch broffil yr Ardal Weinidogaeth ar ein gwefan.
- Caplan yr Archesgob.
- Pennaeth Rheoli a Thrafodion Ystadau.
Mae'r holl swyddi wedi'u rhestru ar ein gwefan.
Canfod y Dyfodol: Dyddiadau trafod
Mae'r Eglwys yng Nghymru yn paratoi i ymgysylltu o'r newydd â'i hopsiynau o ran bendithio cyplau o'r un rhyw. Ym mis Hydref 2021, gwnaed darpariaeth ar gyfer bendithion o'r un rhyw, am gyfnod cyyfyngedig, tan fis Medi 2026. Wrth i'r dyddiad hwnnw agosáu, mae Archesgob Cymru, y Parchedicaf Andrew John, wedi galw am gyfnod o ddirnadaeth, gweddi a deialog agored ymhlith aelodau'r Eglwys wrth i'r Eglwys archwilio llwybrau posibl ymlaen. Mae'r opsiynau'n cynnwys caniatáu i'r ddarpariaeth bresennol ddod i ben, ymestyn y trefniadau presennol, neu gyflwyno gwasanaeth ffurfiol o briodas i gyplau o'r un rhyw.
Dyma'r dyddiadauar gyfer trafodaethau yn yr esgobaeth:
Ynys Môn
- St Eleth's, Amlwch, LL68 9EA: Dydd Mawrth 1 Ebrill am 6yh
Meirionnydd
- Ystafell Esgob Gwilym, Eglwys Santes Catherine, Cricieth: Dydd Mawrth 25 Mawrth am 7yh
- Neuadd Eglwys Sant Pedr, Machynlleth, SY20 8HE: Dydd Mercher 2 Ebrill am 7yh
Bangor
- Tŷ Deiniol, LL57 1LH: Dydd Llun 17 Mawrth am 6yh
- Y Drindod Sanctaidd, Llandudno, LL30 2RH: Dydd Mawrth 18 Mawrth am 6yh
Dyddiaduron Galwedigaeth
Ydych chi'n archwilio galwedigaeth yn yr eglwys? Dyddiaduron Galwedigaeth yw ein cyfres newydd o gyfweliadau gyda phobl ar wahanol gyfnodau o'u taith alwedigaethol. Yr wythnos hon fe wnaethon sgwrsion gyda Rob Jones i ddarganfod mwy am fywyd yng ngholeg diwinyddol Padarn Sant ac ar leoliad mewn eglwys yng nghanol dinas Caerdydd.
Encilio ar Enlli
26 Ebrill - 3 Mai 2025
Mae ychydig o leoedd ar gael ar gyfer ein encil ysbrydol sydd yn cael ei chynnal ar Ynys Enlli. Dan arweiniad y dawnus Barchedig Cass Meurig o'r Bala, mae hon yn argoeli i fod yn wythnos sy'n llawn cyfoeth ysbrydol. Mae'r encil yn cynnwys:
- Boreol weddi a myfyrdodau byr
- Sesiynau gyda'r nos ac yna Cwmplin
- Amser i fyfyrio ac archwilio.
Gwybodaeth Ymarferol
- Llety: £180 (ystafell sengl), cyfraddau is ar gyfer ystafelloedd a rennir
- Bydd angen arian arnoch ar gyfer tocyn cwch ac er mwyn cyfrannu at fwyd cymunedol
- 7 noson ar yr ynys
Ddiddordeb? Cysylltwch ag Adrian Botwright ar adrianbotwright@googlemail.com am fanylion llawn ac i sicrhau eich lle.
Hyfforddiant diogelu
Mae’n ofynnol i bob clerig, warden Eglwys, Darllenydd trwyddedig, gofalwyr, aelodau Cyngor Ardal Weinidogaeth, swyddogion diogelu Ardaloedd Gweinidogaeth ac unrhyw un sydd â rôl sy’n ymwneud â gweithio gyda phlant, pobl ifanc ac oedolion agored i niwed gwblhau hyfforddiant Diogelu. Mae angen cwblhau'r hyfforddiant pob tair mlynedd.
Mae'r dyddiadau ar gyfer 2025 ar ein gwefan
Dyddiadur
14 Ebrill
Offeren Chrism Esgobaethol a Cinio Clerigwyr
Cadeirlan Deiniol Sant, 11yp
23-27 Mehefin
Bererindod Caergybi i Walsingham
Am fwy o wybodaeth cysylltwch Par Hughes, 01407 860412 neu ebost patriciahughes2017@gmail.com
4 Hydref
Cynhadledd yr Esgobaeth a Gwasanaeth Dathliad 1500
Cadeirlan Deiniol Sant.
Rhannu Gwybodaeth
Os hoffech rannu hysbys, newydd am ddigwyddiadau neu adnoddau yma, cysylltwch â Matt Batten erbyn diwedd y ddydd Mercher cyn iddi gael ei gyhoeddi.
Y Ddolen
23 February 2025
The Second Sunday before Lent
Collect
Almighty God,
you have created the heavens and the earth and made us in your own image:
teach us to discern your hand in all your works and your likeness in all your children;
through Jesus Christ your Son our Lord,
who with you and the Holy Spirit reigns supreme over all things,
now and for ever.
Truth unsocial
You are a king, then!’ said Pilate. Jesus answered, ‘You say that I am a king. In fact, the reason I was born and came into the world is to testify to the truth. Everyone on the side of truth listens to me.’
‘What is truth?’ retorted Pilate. (Jn 18.37-38)
What is truth? It’s a question that people of been asking for thousands of years.
If you have been watching the news this week, then you will probably have been perplexed at the change in language and attitude from the United States’ government towards Ukraine. It feels as if history and the truth is being rewritten before our eyes. To my knowledge, 3 years ago, Ukraine didn’t have any real opportunity to negotiate a way to stop Russia just walking into their country. Yet now, that is now just one of the accusations being thrown at Ukraine’s leaders.
How can we make any sense of this? Why is the US government doing this? Playing to the audience in America? Being seen to bring an end to a costly war overseas, when the money could be used at home to make America great again? Or is the US government trying to wake up European leaders to recognise the responsibilities that they need to take, as well as the leadership that they need to show?
If you weren’t watching television late on Wednesday evening, then catch up with Newsnight. Sir Alex Younger, a former head of MI6, spoke very clearly about the reasons why the US government has changed its tune. It is well worth watching back. When asked about how dangerous all of this is and whether we should be worried, he said that it depends on the mindset the US government as it goes into the negications with Russia. Sir Alex would be concerned if US Government goes into negotiations with Russia with the mindset of trying to do a deal on real estate or land. It will be better if the US government recognises that from the outset of the war Russia’s aim has been to eradicate the existence of Ukraine as a sovereign nation. Sir Alex said that the way in which you negotiate around these matters is very different, but that he couldn’t tell yet which choice the US government was working with.
It is difficult when the truth is seen differently by a number of people, even when they all witnessed the same thing. Which is correct? It should be a comfort for us that we are not the first people to wrestle with this. Pilate’s retort to Jesus in John’s Gospel - ‘What is truth?’ - shows the struggle that Pilate was facing in his dealings with Jesus and the leaders of the people of Jerusalem in the 1st Century.
As Christian people, we have an indefatigable truth in Jesus, our Lord, along with God and the Holy Spirit - the Trinity we serve. And we know how we can share our burdens with the Holy Trinity in prayer, as well as listening for guidance. We also need to continue with our daily prayers to the Holy Trinity which ask for peace in Ukraine. And as we wonder about truth in the events and words of the last week, we must trust that it is somehow part of a genuine plan to bring a just peace, that will permanently recognise the truth of the sovereignty of Ukraine as a nation in God’s world.
Archdeacon Robert Townsend
New Canons Announced for Bangor Cathedral
The Archbishop of Wales, Andrew John, and the Bishop of Bardsey, David Morris, have appointed five new Canons to Saint Deiniol's Cathedral in Bangor. The announcement comes during a landmark year for the Cathedral, which plays a central role as the city celebrates its 1500 anniversary.
Congratulations to the new Canons:
- The Reverend Canon Kim Williams who is currently Canon Tertius and has been elevated to Canon Treasurer.
- The Reverend Roland Barnes has been appointed Canon Primus.
- The Reverend Richard Wood has been appointed Canon Tertius.
- The Reverend Miriam Beecroft has been appointed an Honorary Canon.
- The Reverend Stuart Elliott has been appointed an Honorary Canon.
Vacancies
We are recruiting for the following roles:
Vicar and Ministry Area Leader of Bro Padrig
- Watch the latest recruitment video and find out more about the area.
Vicar and Ministry Area Leader of Bro Cyngar
- Read the Ministry Area profile on our website.
The Church in Wales are recruiting for:
- Archbishop's Chaplain.
- Head of Estate Management and Transactions.
All jobs are listed on our website.
Discerning the future: Discussion dates
The Church in Wales is preparing to revisit its stance on same-sex blessings as the time-limited provision introduced in October 2021 nears its expiration in September 2026. In a message to members, the Archbishop of Wales Andrew John has called for a period of prayerful discernment and open dialogue as the Church explores potential paths forward. Options include allowing the provision to lapse, extending the current blessings, or taking the significant step of introducing a formal service of marriage for same-sex couples.
Here are the dates for discussions opportunities in the diocese:
Anglesey
- St Mary's, Menai Bridge, LL59 5EA: Monday 17 Feb at 6pm
- St Eleth's, Amlwch, LL68 9EA: Tuesday 1 April at 6pm
Meirionnydd
- Bishop Gwilym Room, St Catherine's Church, Criccieth: Tuesday 25 March at 7pm
- St Peter's Church Hall, Machynlleth, SY20 8HE: Wednesday 2 April at 7pm
Bangor
- Ty Deiniol, LL57 1LH: Monday 17 March at 6pm
- Holy Trinity, Llandudno, LL30 2RH: Tuesday 18 March at 6pm
Exploring a vocation?
Are you exploring a vocation in the church? Vocation Diaries is our new series of interviews with people on various stages of their vocation journey. This week we caught up with Rob Jones to find out about life at St Padarn's theological college and on placement in a city centre church.
Bardsey Island Retreat
26 April - 3 May 2025
A few places have become available for our upcoming spiritual retreat on beautiful Bardsey Island. Led by the gifted Revd Cass Meurig from Bala, this promises to be a spiritually enriching week. Retreat include:
- Morning prayer and short talks
- Evening sessions followed by Compline
- Time for reflection and exploration.
Practical Information
- Accommodation: £180 (single occupancy), reduced rates for shared rooms
- You will need money for boat fare and contribute to communal food
- 7 nights on the island
Interested? Contact Adrian Botwright at adrianbotwright@googlemail.com for full details and to secure your place.
Safeguarding Training
It is requirement that all clergy, churchwardens, licences readers, vergers, MAC members, MA safeguarding officers and anyone who has a role working with children, young people or adults at risk, complete safeguarding training. The training needs to be renewed every three years.
Training dates for 2025 are on our website.
Diary
14 April
Diocesan Chrism Mass and Clergy lunch
Saint Deiniol's Cathedral in Bangor, 11am
23-27 June
Holyhead to Walsingham Pilgrimage
For further details, contact Pat Hughes on 01407 860412 or email: patriciahughes2017@gmail.com
4 October
Diocesan Conference and Bangor 1500 celebrations
Saint Deiniol's Cathedral in Bangor
Sharing information
If you would like to share updates, news about events or resources here, please send details to Matt Batten by the end of day on Wednesday before you would like it published.